پمپ‌های آب از جمله کاربردی‌ترین تجهیزاتی هستند که می‌توانند در صنایع مختلفی همچون آب و فاضلاب، کشاورزی، ساختمان سازی، شیلات و … استفاده‌های متعددی داشته باشند. این پمپ‌ها از اجزا و قطعات مختلفی تشکیل می‌شوند و مخزن آن‌ها نیز شامل دو قسمت فضای آبگیری و فضای هواگیری می‌باشد که با استفاده از یک دیافراگم لاستیکی از هم جدا شده‌اند. عملکرد مخزن به این صورت است که پمپ آب مقدار آب لازم را به داخل مخزن پمپ پمپاژ کرده و سپس مقداری فشار تنظیم شده به دیواره دیافراگم وارد خواهد شد تا فشار پرتاب آن توسط پمپ افزایش یابد. چنانچه باد پشت صفحه دیافراگمی کاهش پیدا کند، فشار خروجی پمپ نیز افت پیدا خواهد کرد و راندمان پمپ کم می‌شود و لازم است که دوباره این فشار باد تنظیم شود. در ادامه مطلب به بررسی دلیل و نحوه باد زدن پمپ آب پرداخته می‌شود.
دلیل باد زدن پمپ آب
همان‌طور که گفته شد فشار بالای آب می‌تواند اهمیت بسیار زیادی در آتش‌نشانی، آب‌رسانی، کشاورزی و … داشته باشد به همین دلیل پمپ آب باید قادر باشد فشار مورد نیاز برای پرتاب آب را تأمین کند. زمانی که پمپ قادر به تأمین این فشار باد نباشد، فشار آب خروجی نیز پاسخگوی نیاز صنایع مختلف نخواهد بود به همین دلیل حتماً باید مجدداً فشار باد تنظیم شود.
دلیل تخلیه و باد نشدن پمپ آب
تخلیه باد یا باد نشدن مخزن پمپ آب باعث می‌شود که فشار خروجی آن کاهش پیدا کرده و کارایی و راندمان مورد نظر را نداشته باشد. از جمله مهم‌ترین دلایل باد نشدن پمپ آب می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- یکی از مهم‌ترین دلایل تخلیه باد پمپ و یا باد نشدن آن وجود نشتی در مخزن پمپ است. چنانچه باد از پمپ خارج شود، فشار باد به حد مورد نظر نمی‌رسد و فشار خروجی پمپ کاهش می‌یابد.
- دلیل دیگری که می‌تواند باعث باد نشدن پمپ آب شود، خراب شدن شیر تخلیه هوای است که مانع از رسیدن باد پمپ به حد مطلوب می‌شود.
- خراب شدن پمپ باد یا کمپرسور نیز از دیگر دلایل مهم باد نشدن پمپ آب است که مانع از وارد شدن هوا به داخل مخزن پمپ می‌شود.
- فاکتور دیگری که مانع از باد شدن پمپ آب می‌شود عدم تنظیم درست فشار سنج است. چنانچه فشار سنج به درستی تنظیم نشده باشد، فشار هوا به حد مورد نظر نمی‌رسد.
- علاوه بر موارد گفته شده پارگی یا سوراخ شدن تیوپ منبع انبساط، شل بودن پیچ‌های فلنچ یا سوزن والف، خرابی سوزن والف و … نیز می‌توانند باعث تخلیه باد مخزن و یا باد نشدن آن شوند.
پیدا کردن مشکل باد نشدن پمپ آب
همان‌طور که گفته شد پمپ آب می‌تواند در اثر عوامل و دلایل مختلف تخلیه شده و یا باد نشود. برای پیدا کردن دلیل اصلی باد نشدن پمپ باید ابتدا تمامی شیرهای مخزن پمپ را چک کرده و از بسته بودن آن‌ها مطمئن شد. سپس باید پمپ باد یا کمپرسور هوا را بررسی کرده و سلامت آن را چک نمود. همچنین می‌توان بعد از چک کردن شیرها و سلامت پمپ باد، دستگاه را روشن کرده و از عدم نشتی مخزن اطمینان حاصل کرد. در صورتی که هیچ‌کدام از موارد گفته شده مشکلی نداشتند باید از افراد متخصص و ماهر کمک گرفت تا مشکل پمپ آب را پیدا و برطرف کنند.
طریقه باد زدن پمپ آب
بعد از آنکه تمام موارد گفته شده بررسی شده و دلیل اصلی باد نشدن پمپ آب پیدا شده و برطرف شد لازم است که مجدداً اقدام به باد زدن پمپ نمود. برای باد زدن پمپ به لوازمی همچون فشارسنج و پمپ باد نیاز است. نحوه باد زدن پمپ آب در چند مرحله انجام می‌شود که به شرح زیر می‌باشند:
- در مرحله اول حتماً باید پمپ آب خاموش شود تا از بروز هرگونه خطری جلوگیری شود.
- در مرحله دوم باید شیر تخلیه هوای پمپ را باز کرد. شیر هوا معمولاً در قسمت بالایی پمپ آب قرار می‌گیرد و با باز کردن آن هوای داخل مخزن کاملاً تخلیه می‌شود.
- در مرحله سوم باید فشار سنج را به شیر تخلیه هوا متصل کرد تا بتوان مقدار فشار هوای داخل پمپ را اندازه‌گیری کرد.
- در مرحله چهارم باید با استفاده از کمپرسور هوا، میزان هوای مورد نیاز را وارد مخزن پمپ نمود. حتماً باید فشار هوا توسط فشار سنج کنترل شود تا از بروز آسیب و خطرات احتمالی جلوگیری شود. به محض آنکه فشار داخل مخزن به اندازه مورد نظر رسید باید شیر تخلیه را محکم بست. معمولاً فشار هوای مورد نیاز در پمپ‌های تخلیه بین 1.5 تا 2.5 بار است.
- بعد از بستن شیر تخلیه می‌توان کمپرسور هوا را خاموش کرده و مجدداً پمپ آب را به برق متصل کرده و از آن استفاده کرد.
در زمان باد کردن پمپ آب باید به نکات مختلفی توجه داشت که مهم‌ترین آن‌ها مطالعه دفترچه راهنمای پمپ است. همچنین در زمان باد کردن پمپ باید از تجهیزات ایمنی مانند عینک و شیلد صورت، دستکش و … استفاده کرد. افرادی که با نحوه باد کردن پمپ آب و استفاده از تجهیزات گفته شده آشنایی ندارند باید از متخصصین این کار کمک دریافت کنند. در حقیقت استفاده و نگهداری پمپ آب همانند پمپ خلأ نیازمند رعایت نکات و اصول استاندارد مختلفی است در غیر این صورت علاوه بر بروی خطرات مالی و جانی، راندمان این تجهیزات نیز کاهش می‌یابند.
جمع‌بندی نهایی
پمپ‌های آب از جمله تجهیزاتی هستند که می‌توانند آب مورد نیاز پروژه‌های مختلف را فشارهای مختلفی تأمین کنند. چنانچه مخزن این پمپ‌ها دچار نشتی باشد و یا شیر تخلیه و کمپرسور آن‌ها معیوب باشند، فشار مورد نیاز آب تأمین نخواهد شد و نیاز به باد زدن مجدد پمپ خواهد بود. نحوه باد زدن پمپ آب نیز اصول و قواعد خاص خود را داشته و باید مراحل آن به ترتیب و توسط افراد متخصص انجام شود.
