پمپ‌های صنعتی ازجمله تجهیزات بسیار کاربردی در فرآیندهای تولید، انتقال و مدیریت سیالات در صنایع مختلف هستند و می‌توانند تنوع زیادی از نظر سایز، قدرت، ظرفیت، سرعت و … داشته باشند. این تجهیزات نقش پررنگی در میزان بهره‌وری و کیفیت تولید دارند اما عملکرد و راندمان مناسب آن‌ها می‌تواند تحت تأثیر فاکتورها و پارامترهای مختلفی باشد که مهم‌ترین آن‌ها نحوه نصب و راه‌اندازی است. در اصل نصب و راه‌اندازی این پمپ‌ها باید توسط افراد تکنسین و بر اساس مهارت، دانش و تجربه انجام شود. در ادامه مطلب به بررسی کامل نحوه راه‌اندازی پمپ صنعتی پرداخته می‌شود.
مهم‌ترین پیش‌نیازهای راه‌اندازی پمپ صنعتی
با توجه به کاربرد پمپ صنعتی و قابلیت‌هایی که دارد لازم است که در زمان راه‌اندازی این تجهیزات به پیش نیازهای مختلف آن توجه داشت. ازجمله مهم‌ترین پیش نیازهای راه‌اندازی این تجهیزات می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
انتخاب و خرید پمپ مناسب
پمپ‌های صنعتی مانند پمپ آب و پمپ خلأ تنوع بالایی از نظر ظرفیت، قدرت، سرعت، نحوه عملکرد، تعداد مراحل کار و … دارند به همین دلیل انتخاب دقیق پمپ می‌تواند اهمیت بسیار زیادی داشته باشد. در اصل برای انتخاب پمپ مناسب علاوه بر موارد گفته شده لازم است به ویژگی‌های سیال، حجم انتقال، دما و فشار و … نیز توجه داشت. به عنوان نمونه پمپ‌های سانتریفیوژ (گریز از مرکز) صنعتی می‌توانند برای انتقال آب مناسب باشند درحالی‌که برای انتقال مواد روغنی و ویسکوز بهتر است از پمپ‌های جابجایی مثبت استفاده شود. همچنین برای کاربردهای سنگین‌تر حتماً باید از پمپ‌های چندمرحله‌ای استفاده کرد.
آماده‌سازی محل نصب
بعد از انتخاب پمپ مناسب لازم است که یک محیط مناسب برای نصب آن فراهم شود. محیط نصب پمپ باید فضای کافی برای انجام تعمیرات را داشته باشد. همچنین برای جلوگیری از لرزش دستگاه باید سطح زیر دستگاه و پایه‌های آن از استحکام بالایی برخوردار باشند. قبل از انتخاب محیط نصب و اجرای زیرسازی نیز باید به دسترسی مناسب به منابع انرژی و سیال را بررسی کرد. در مقاله‌ای تحت عنوان نماینده robuschi به بررسی محصولات robuschi و نحوه خرید مطمئن آن‌ها پرداخته شده که می‌تواند اطلاعات دقیقی به خواننده ارائه کند.
بررسی مسائل عملیاتی
بعد از انتخاب پمپ و مشخص کردن محل دقیق نصب پمپ باید به مسائل عملیاتی نیز توجه داشت. در مرحله اول باید میزان دبی پمپ مشخص شود. همچنین در مرحله بعدی باید به بررسی میزان فشار ورودی و خروجی پرداخت. همچنین لازم است که دمای محیط و دمای سیالات نیز بررسی شود تا عملکرد پمپ دچار اختلال نشود.
نصب و راه‌اندازی پمپ صنعتی
بعد از آنکه پیش نیازهای نصب پمپ صنعتی بررسی و تأمین شد نوبت به نصب و راه‌اندازی آن می‌رسد. برای راه‌اندازی و نصب پمپ صنعتی می‌توان طبق مراحل زیر عمل نمود:
- در مرحله اول باید اقدام به نصب اولیه پمپ نمود. در این مرحله باید مواردی همچون تراز کردن پمپ، اتصال دقیق و صحیح لوله‌ها، اتصال موتور پمپ و … به دقت بررسی شود تا هیچ ایراد و خللی در عملکرد آن ایجاد نشود.
- در مرحله دوم باید اقدام به پر کردن پمپ نمود. این کار برای جلوگیری از ایجاد حباب‌های هوا می‌باشد
- در مرحله سوم و بعد از پر کردن و هواگیری پمپ باید میزان روانکاری پمپ را بررسی نمود. در این مرحله حتماً باید از روغن باکیفیت استفاده شود تا میزان اصطکاک قطعات پمپ به حداقل رسیده و طول عمر دستگاه افزایش پیدا کند.
- در مرحله چهارم باید به صورت آزمایشی پمپ را راه‌اندازی نمود به‌گونه‌ای که دمای پمپ و موتور آن در محدوده استاندارد باقی بمانند. در این مرحله باید فشار ورودی و خروجی را با توجه به مشخصات دستگاه تنظیم کرد و در صورت مشاهده هرگونه صدا و لرزش ناهنجار باید اقدام به خاموش کردن پمپ نمود
- در نهایت و در مرحله پنجم نوبت به راه‌اندازی نهایی دستگاه می‌رسد. در این مرحله باید بعد از اطمینان از عملکرد صحیح دستگاه آن را راه‌اندازی کرده و از آن استفاده نمود.
انواع استاندارد راه‌اندازی پمپ‌های صنعتی
برای نصب و راه‌اندازی پمپ‌های صنعتی استانداردهای متعددی در سطح جهانی تدوین شده است که هر کدام می‌توانند به جنبه‌های طراحی و بهره‌برداری این تجهیزات بپردازند. همچنین تعدادی از این استانداردها به بررسی ابعاد، جنس مواد و … می‌پردازند و یا معیارهای عملکرد و الزامات مکانیکی را مشخص می‌کنند. ازجمله مهم‌ترین استانداردهای راه‌اندازی پمپ‌های صنعتی شامل موارد زیر هستند:
استاندارد ANSI B73.1
این استاندارد توسط انجمن ملی استانداردهای آمریکا (ANSI) تدوین شده و برای راه‌اندازی پمپ‌های صنعتی مربوط به پمپ‌های سانتریفیوژ کاربرد دارد و بیشتر در صنایع شیمیایی و پتروشیمی به کار می‌رود. از مهم‌ترین ویژگی‌های این استاندارد می‌توان به قابلیت جایگزینی آسان پمپ‌ها بدون نیاز به تغییر در سیستم لوله‌کشی، مقاومت در برابر مواد خورنده و قابلیت کار در شرایط عملیاتی سخت اشاره داشت.
استاندارد ISO 5199
این استاندارد نیز برای پمپ‌های سانتریفیوژی است که از دقت بالا و کاربردهای حساسی برخوردارند و بر قابلیت اطمینان و دوام قطعات تأکید دارد. همچنین این استاندارد الزامات سخت‌گیرانه‌ای در زمینه تحمل دما، فشار و لرزش پمپ‌ها داشته و در صنایع دارویی، غذایی و شیمیایی به کار می‌رود.
استاندارد ISO 2858
این استاندارد ابعاد و ویژگی‌های کلی پمپ‌های سانتریفیوژ تک‌مرحله‌ای را مشخص کرده و کمک می‌کند که بدون نیاز به تغییر در طراحی سیستم، پمپ‌های مورد نظر را جایگزین کرد. مزیت اصلی این استاندارد هماهنگی بین پمپ‌های مختلف در بازار و تسهیل فرآیند تعویض و نگهداری است و در صنایعی نفت، گاز، پتروشیمی و … به کار می‌رود.
استانداردهای API
این استانداردها توسط موسسه نفت آمریکا تدوین شده و در صنایع نفت و گاز کاربرد گسترده‌ای دارند و مهم‌ترین آن‌ها، استاندارد API 610 است که مخصوص پمپ‌های سانتریفیوژ است و به افزایش مقاومت پمپ‌ها در برابر دما و فشار بالا، بهبود دوام قطعات و کاهش هزینه‌های نگهداری کمک می‌کند. استاندارد API 682 نیز الزامات مربوط به سیستم‌های آب‌بندی پمپ‌ها را مشخص می‌کند.
استانداردهای ASME
این استاندارد توسط جامعه مهندسان مکانیک آمریکا تدوین شده و برای راه‌اندازی پمپ‌های صنعتی شامل ASME B73.1 برای پمپ‌های شیمیایی و ASME PTC 8.2 برای تست عملکرد پمپ‌ها به کار می‌روند. این استانداردها برای بهینه‌سازی عملکرد پمپ‌ها، افزایش ایمنی و کاهش هزینه‌های عملیاتی به کار می‌روند.
استانداردهای IEC
این استاندارد برای موتورهای الکتریکی و سیستم‌های کنترلی مرتبط با پمپ‌های صنعتی مانند پمپ هیدرولیک پیستونی پارکر کاربرد دارد و عملکرد و ایمنی موتورهای الکتریکی و همچنین حفاظت بدنه پمپ‌ها را در برابر نفوذ گرد و غبار و آب را مشخص می‌کند.
استاندارد NFPA
این استاندارد توسط انجمن ملی حفاظت از حریق تدوین شده و مربوط به پمپ‌های آتش‌نشانی است. NFPA 20 از مهم‌ترین استانداردهای این حوزه بوده که معیارهای خاصی برای طراحی، نصب و نگهداری پمپ‌های مورد استفاده در سیستم‌های اطفاء حریق را ارائه می‌کند
استاندارد DIN
این استاندارد توسط مؤسسه استاندارد آلمان تدوین شده و مشخصات دقیق پمپ‌های صنعتی، از جمله ابعاد، طراحی و مواد سازنده را تعیین می‌کند.
جمع‌بندی نهایی
برای راه‌اندازی پمپ‌های صنعتی مانند پمپ وکیوم باید به پیش‌نیازهایی همچون انتخاب پمپ مناسب، آماده‌سازی محل نصب و بررسی مسائل عملیاتی توجه داشت و در نهایت با توجه به استانداردهای مختلفی همچون استانداردهای API، استانداردهای ASME، استانداردهای IEC، استاندارد NFPA و استاندارد DIN اقدام به نصب نمود.
