این نوع پمپ در صنایع غذایی حضور پررنگی دارد. از فرایند تولید مخمرها گرفته تا پروسه استریلیزه کردن و حتی بستهبندی محصولات از این نوع پمپها استفاده میکنند. احتمالاً از کاربرد آن در صنایع غذایی میدانید، ولی شاید دیدگاه شما در همان موارد بستهبندی وکیوم است. ولی این پمپ عملاً یکی از سربازهای همیشه آماده و بسیار قدرتمند در صنایع غذایی است که وظایف بسیار زیادی را بر دوش آنها میگذارند و این پمپها با بهترین کیفیت و کارایی به طور کامل انجام میدهند. برای بررسی بیشتر و مشاوره خرید با تیم کارشناسی پارس وکیوم تماس بگیرید. اما در این مقاله قصد داریم تا از کاربردهای جالب آن صحبت کنیم. کاربردهای جالبی که احتمالا از آنها بی خبر هستید. مانند:
کاربرد اول: بستهبندی وکیوم
بستهبندی شناخته شدهترین کاربرد این پمپ ها در صنایع غذایی است. از آنها برای خارج کردن کامل هوای داخل بستهبندی محصولات غذایی استفاده میکنند. با خارج کردن اکسیژن نه تنها از فساد چربیهای خوراکی در محصولات غذایی جلوگیری میشود، بلکه عطر و طعم اصلی محصول نیز تا مدتها همچنان تازه و طبیعی باقی میماند. برای بستهبندی انواع محصولات مانند گوشت قرمز، مرغ، پنیرهای خاص، قهوه، آجیل و… از این پمپ ها استفاده میکنند. به کارگیری پمپ ها در مرحله بستهبندی مواد غذایی مزایای قابل توجهی هم دارد، مانند:
- افزایش چشمگیر ماندگاری مواد غذایی
- حفظ کیفیت، طعم، رنگ و بافت محصول
- جلوگیری از آلودگیهای میکروبی و اکسیداسیون
- صرفهجویی در فضای انبار و حمل و نقل

کاربرد دوم: پر کردن وکیوم
پر کردن بطریها و یا ظرفهای پلاستیکی و… در صنایع غذایی همیشه دردسرساز است. اما به لطف استفاده از وکیوم در صنایع غذایی فرایند پر کردن انواع خوراکیها بدون ایجاد کف و یا اکسیداسیون و با سرعت بالا انجام میشود.
هر ظرف تا قبل از پر شدن دارای هوا است که در مقابل ورود مایعات مقاومت میکند. اما در این تکنیک از این پمپ ها برای ایجاد یک خلا در ظرف خالی استفاده میکنند. در این صورت مایع به دلیل اختلاف فشار به سرعت و کاملاً کنترل شده وارد ظرفهای بستهبندی محصولات خواهد شد. از این تکنیک برای پر کردن انواع سسها، روغنهای گران قیمت، عسل و یا پوره میوه استفاده میکنند. تکنیک پر کردن وکیوم فقط برای سادگی مسیر بستهبندی نیست، بلکه چند ویژگی دیگر هم دارد:
- از کف کردن محصول جلوگیری میکند. در نتیجه هر بطری به شکل کامل پر میشود.
- مانع از اکسیداسیون محصول شده که برای حفاظت از طعم ماده خوراکی سودمند است.
- سرعت پر کردن و تولید را افزایش میدهد.
- برای افزایش بهداشت و کاهش آلودگیهای میکروبی محصولات سودمند است.
- یک تکنیک ایدهآل برای پر کردن ظروف با اشکال هندسی پیچیده است.
کاربرد سوم: تمیز کردن وکیوم صنعتی
کاربرد پمپ وکیوم در صنایع غذایی همیشه برای بستهبندی و یا پر کردن ظروف نیست. بلکه میتواند یک ابزار عالی برای تمیز کردن و ارتقا شرایط بهداشتی صنایع غذایی باشد. قاعدتاً میدانید که مواد غذایی در هوای آزاد خیلی سریع فاسد شده و محیط میکروبی تولید میکنند. از طرفی همیشه این احتمال وجود دارد که خرده محصولات غذایی، پسماندها و یا مایعات خوراکی در گوشه و کنار دستگاهها یا میان درزها ریخته شود. در این لحظه است که از پمپ وکیوم در صنایع غذایی مانند جاروبرقی خانگی استفاده میکنند.
اکثر کارخانجات فعال در صنایع غذایی یک سیستم وکیوم مرکزی دارند که در تمام خطوط تولید توزیع شده است و کارگران از همین وکیوم مرکزی برای جمع آوری ذرات ریز آرد، شکر، انواع خوراکیها و مایعات استفاده میکنند.
کاربرد چهار: طراحی دستگاههای بستهبندی سوسیس و کالباس
قاعدتاً میدانید که محصولات فراوری شده مانند سوسیس و یا کالباس ابتدا فرم خمیری شکل دارند و برای بستهبندی در داخل پوششهای نازک پلاستیکی پمپاژ میشوند. اما اگر مقداری هوا در بستهبندی سوسیس یا کالباس باقی مانده باشد، قطعاً محصول تولید شده خیلی سریع فاسد میشود. ولی از پمپ وکیوم در صنایع غذایی برای خارج کردن کامل هوا از داخل پوشش پلاستیکی تا قبل از تزریق خمیر استفاده میکنند.
فرایند وکیوم از ایجاد حباب هوا در داخل سوسیس یا کالباس جلوگیری میکند. در نتیجه نه تنها ظاهر محصول جذابتر است و فرم آن یکدست و کاملاً استوانهای میشود، بلکه از رشد باکتریها در حبابهای هوا جلوگیری خواهد شد. در واقع حالا دیگر حباب هوایی داخل بافت سوسیس و کالباس وجود ندارد که زمینه شکلگیری تودههای میکروبی شود.
کاربرد پنجم: فرایند تبخیر در خلا
پخت و پز مواد غذایی بخشی از پروسه تولید محصولات در انواع صنایع غذایی است. اما اگر قرار باشد که برای مخازن بزرگ پر از مواد غذایی مشعلهای بزرگ را راهاندازی کنیم، مصرف انرژی هر کارخانه به اندازه یک شهر است! اما در عمل مصرف انرژی کارخانجات صنایع غذایی خیلی کمتر است. زیرا آنها کاملاً هوشمندانه از این پمپ ها برای غلیظ کردن مواد غذایی بدون نیاز به حرارت و انرژی بالا استفاده میکنند.
ماجرا از این قرار است که مواد غذایی را در ظرفهای بزرگ اما در بسته حرارت میدهند. ولی قبل از حرارت دهی هوای بالای مخازن توسط این پمپ ها تخلیه شده است. با کاهش فشار، نقطه جوش مایع نیز کاهش پیدا میکند. این فرایند باعث میشود تا آب خوراکیها در دمای بسیار پایین تبخیر شود. کاربرد پمپ وکیوم در صنایع غذایی برای تغلیظ خوراکیها باعث میشود تا:
- ویتامینها، آنزیمها، طعمها، رنگها و در کل مواد مغذی حساس به حرارت مواد غذایی از بین نروند.
- کاهش چشمگیر در مصرف انرژی و هزینههای مربوط به آن انجام شود.
- مقدار ویسکوزیته محصول کاملاً دقیق کنترل میشود.
- زمان فرآوری محصولات کاهش پیدا میکند.
کاربرد ششم: کاهش زمان فرایند پخت بخار
مخزن پختی را در یک کارخانه تصور کنید که بخار داغ خیلی زیادی را تولید میکند. آیا منطقی است که این بخار داغ را در محیط رها کرده و هیچ استفادهای از آن نکنید؟ قطعاً مهندسین طراح فرایندهای صنعتی اجازه نمیدهند که انرژی بالای بخار داغ به سادگی تلف شود. آنها سیستمهای تبخیر و پخت چند مرحلهای را طراحی کردهاند و نقش پمپ وکیوم در صنایع غذایی برای انجام این فرایندها بسیار برجسته است.
این پمپ ها تمام بخار داغ یک مرحله از دیگ در حال پخت را مکش کرده و از آن برای پخت تحت بخار بخش دیگری از فرایند تولید استفاده میکند. این کار مصرف انرژی واحدهای کارخانهای را بسیار کاهش داده و عملاً در بازده انرژی اثربخش است.
کاربرد هفتم: حلالیت بهتر و کیفیت بالاتر محصولات
تهیه محصولات حلال در آب از جمله چالشهای صنایع غذایی است. در بسیاری از بخشهای تولیدی مانند تهیه آبمیوهها، انواع نوشیدنیها، غذاهای کنسروی و… باید مواد غذایی را به شکلی تهیه کنیم که به راحتی در آب حل شده و کاملاً یکدست در آن توزیع شود. با کمک پمپ وکیوم در صنایع غذایی میتوان خوراکیهای مختلف را تحت حرارت کمتری آماده کرد. قهوه فوری و یا انواع پودر آبمیوه از این دست محصولات است. اما از آنجا که تحت حرارت کم کاملاً خشک شدهاند، حلالیت بسیار خوبی در آب دارند.
کاربرد هشتم: جداسازی فیلتراسیون در خلأ
از این پمپ ها در صنایع غذایی حتی برای جداسازی یا فیلتراسیون نیز استفاده میکنند. در این فرایند قرار است تا با ایجاد شرایط خلا مواد جامد ریز را از مایعات در طی تولید مواد غذایی جدا کرد.
در هر کارخانه صنایع غذایی انواع مخلوطهای جامد – مایع وجود دارد. مانند مرحله آبمیوه گیری که عملاً در فاز جامد – مایع قرار میگیرد. صافیها و یا فیلترهای فیزیکی نمیتوانند تمام ذرات جامد معلق در مایع را جدا کنند. کاربرد پمپ وکیوم در صنایع غذایی همین مرحله حیاتی است. زیرا این پمپها قدرت خلا بالایی را تولید میکند و مایع را با نیروی بیشتری به سمت پایین میکشند و از صافی عبور میدهند. این در حالی است که ذرات جامد فرصت عبور سریع را ندارند و روی صافی باقی میمانند.
جمع بندی: چه کاربرد دیگری را سراغ دارید؟
حضور پمپ وکیوم در صنایع غذایی کاملا کاربردی است. در هر کارخانه صنایع غذایی از انواع پمپها و یا بلوئر هوا استفاده میکنند. هر پمپی نیز شرایط کاربردی خاص خودش را دارد. در این میان برای تولید سریعتر، حفظ کیفیت محصولات، مصرف انرژی کمتر و حتی رعایت الزامات بهداشتی در کارخانجات صنایع غذایی سودمند است. اما کاربردها در چند موردی که گفتیم خلاصه نمیشود. شما چه کاربردهای دیگری را سراغ دارید؟ جهت خرید انواع پمپ و تجهیزات کاربردی مانند بلوئر روبوسکی از مشاوره فنی گروه پارس وکیوم استفاده کنید.
