پمپ دیافراگم چیست ؟ آشنایی با نحوه عملکرد پمپ دیافراگمی

پمپ دیافراگم چیست؟ چه کاربردهایی دارد و در چه زمینه‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پمپ دیافراگمی بادی از جمله کاربردی‌ترین تجهیزاتی است که می‌تواند در حوزه‌های مختلف صنعتی، نیمه‌صنعتی و غیر صنعتی کاربردهای متعددی داشته باشند. این سیستم‌ها در اصل سیالات را دریافت کرده و آن را با فشاری چندبرابری منتقل می‌کنند. پمپ‌های باد بر اساس پارامترهای مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند و هر کدام از آنها می‌توانند کاربردهای متفاوتی داشته باشند.

این پمپ‌ها به صورت کلی به دو دسته پمپ‌های جابجایی مثبت و دینامیک تقسیم می‌شوند و هر کدام از این پمپ‌ها خود دارای زیرمجموعه گسترده‌ای هستند. پمپ باد دیافراگمی نوعی از پمپ‌های جابجایی مثبت است که به دلیل داشتن ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فرد خود استفاده‌های متعددی دارد. در ادامه مطلب بررسی خواهد شد که دیافراگم پمپ چیست؟ از چه ویژگی‌هایی برخوردار بوده و به چه شیوه‌ای عمل می‌کند. در این مقاله به تمامی سوالات شما درباره این پمپ ها پاسخ می‌دهیم؛ با ما همراه باشید.

«برای خرید پمپ وکیوم قیمت مناسب و کیفیت بالا می‌توانید به سایت پارس وکیوم وارد شده و یا با شماره 66801373-021 تماس بگیرید.»

در این مقاله می‌خوانید:

• دیافراگم پمپ
• نحوه کار پمپ دیافراگم
• مشخصات فنی پمپ دیافراگمی
• ویژگی های پمپ دیافراگمی
• معرفی انواع پمپ دیافراگمی 
• کاربرد پمپ دیافراگمی
• بررسی جنس متریال 
• آموزش نصب و راه اندازی پمپ دیافراگمی
• نتیجه‌گیری

پمپ دیافراگم چیست؟

پمپ دیافراگمی یا Air operated diaphragm pump نوعی پمپ جابجایی مثبت است که توان مکش بالایی داشته و نیاز به هواگیری ندارد. این پمپ‌ها با نیروی هوای فشرده و حرکت رفت‌وبرگشتی دیافراگم سیالات را متراکم می‌کنند. مجموعه دیافراگم این پمپ‌ها شامل دیافراگم اولیه و دیافراگم ثانویه است و می‌توانند جریان خروجی را به صورت نوسانی یا پالسی ایجاد کنند.

در نهایت اگر به جریان یکنواخت نیاز شد، می‌توان در خروجی آنها از یک منبع انبساط یا پالسیشن دمپر استفاده کرد. این پمپ‌ها دارای کاربری بسیار ساده‌ای هستند و می‌توانند برای پمپاژ انواع اسیدها، بازها، گاز مایع، روغن‌های صنعتی، روغن خوراکی، حلال‌ها و… استفاده شوند.

طرز کار پمپ دیافراگمی

رایج‌ترین نوع پمپ‌های دیافراگمی دیافراگم دو کاناله است. همانطور که از نام آن مشخص است، این دستگاه دارای دو دیافراگم و محفظه است که دیافراگم ها توسط یک میله به هم متصل شده‌اند و در یک جهت خطی حرکت می‌کنند.

پمپ های بادی دیافراگمی از شیر توزیع هوا برخوردارند که می‌تواند هوای متراکم را به پشت دیافراگم وارد کند. تغییر هوا در پشت هر دیافراگم و تخلیه هوای دیافراگم دیگر، موجب حرکت آن‌ها می‌شود. این عمل رفت‌وبرگشت به شکل پیوسته، باعث کاهش فشار و ورود سیال به پمپ مخزن شده و در مرحله بعدی با افزایش فشار سیال به بیرون پمپاژ می‌شود. در این پمپ‌ها از شیرهای یک‌طرفه زبانه‌ای، توپی و سوپاپی استفاده می‌شود.

 پمپ‌های دارای شیر زبانه‌ای ذرات جامد ریز را از خود عبور دهند و به دلیل وجود ذرات جامد و تمایل این ذرات به ته‌نشینی، خروجی پمپ در قسمت پایین محفظه پمپ قرار خواهد گرفت. این کار باعث خروج راحت‌تر ذرات جامد از پمپ می‌شود. در پمپ‌های دیافراگمی با شیرهای توپی ورودی در پایین محفظه دیافراگم و خروجی در بالای محفظه قرار گرفته است و این طراحی باعث تخلیه راحت‌تر گازهای موجود در محفظه پمپ می‌شود. اگر خروجی در بالای پمپ باشد هوا یا بخارات داخل پمپ به دلیل سبکی به آسانی همراه سیال از محفظه خارج می‌شود. دیافراگم به عنوان آببند یا مکانیکال سیل استفاده شده و با توجه به مواد آن می‌توان در بازه دما و فشار گسترده‌ای بدون نیاز به روانکاری به کار برده شود.

مشخصات فنی

این پمپ‌ها یک ورودی و یک خروجی دارند که هر دو خروجی می‌تواند در یک سمت پمپ و یا از قسمت میانی باشد. پمپ دیافراگم فقط قادر به انتقال یک سیال بوده اما پمپ‌های دیافراگمی سفارشی می‌توانند دو ورودی و دو خروجی داشته باشند و همزمان دو سیال را پمپاژ کنند و در این حالت دبی در هر خروجی نصف دبی کل خواهد بود. سایز ورودی و خروجی پمپ‌های دیافراگمی یکسان است و معمولاً پمپ‌های دیافراگمی می‌توانند در سایزهای مختلفی همچون سایز 1/4 و 1/2 و 3 وجود داشته باشند.

«در این مقاله چند بار از پمپ باد نام بردیم. اگر می‌خواهید بدانید که پمپ باد چیست و چه انواعی دارد مقاله معرفی پمپ باد را مطالعه کنید.»

ویژگی های دیافراگم پمپ

در این پمپ‌ها توان مصرفی و میزان هوای مصرفی پمپ با دبی و خروجی پمپ ارتباط دارد. اگر دبی خروجی پمپ صفر باشد میزان هوای مصرفی در پایین‌ترین حد خود قرار می‌گیرد.

در مقابل نیز اگر دبی حداکثر باشد، هوای مصرفی در بالاترین حد خود قرار خواهد گرفت. این ویژگی‌ها باعث می‌شوند که جریان خروجی پمپ در همه بازه‌ها قابل استفاده باشد. این نکته را به خاطر داشته باشید که در این پمپ‌ها دبی و NPSH فشار خروجی بر اساس فشار هوای فشرده تعیین می‌شود و هد تأثیری در آن نخواهد داشت. افت راندمان در سرعت یا دبی ثابت معیار اصلی تعیین کننده NPSH است که در حدود 3 درصد است.

معرفی انواع پمپ دیافراگمی

پمپ‌های دیافراگمی (Air Operated Double Diaphragm) با نام پمپ‌های AODD نیز شناخته می‌شوند، انواع مختلفی دارند که و هر کدام از آن‌ها کاربرد مخصوص به خود را دارد. رایج‌ترین انواع این پمپ‌ها را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• پمپ دیافراگمی الکتریکی Electrical
• دیافراگم پمپ دستی Manual
• پمپ دیافراگم بادی Pneumatic

این پمپ‌ها توسط کاربران بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند که دلی عمده آن مکانیسم کاری، قیمت مناسب، بازدهی بالا و کاربری آسان آن‌هاست.

کاربرد پمپ دیافراگمی چیست؟

تا به اینجا توضیح دادیم که پمپ ديافراگمي چیست و چه کاربردها و ویژگی‌هایی دارد. در این قسمت می‌خواهیم شما را با کاربردهای این پمپ به طور کامل آشنا کنیم تا اگر نیاز مشابهی داشتید، با خرید انواع پمپ دیافراگمی مشکلتان را برطرف کنید.

همان‌طور که پیشتر نیز عنوان کردیم، این پمپ‌ها نوعی از پمپ‌های جابجایی مثبت هستند که از ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی برخوردارند. از مهم‌ترین کاربردهای آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تخلیه انواع الکل‌ها
• تخلیه گازهای مایع
• تخلیه سیالات قابل اشتعال
• تخلیه روغن‌های خوراکی و صنعتی
• تخلیه اسیدها، بازها و سیالات خوراکی
• تخلیه و انتقال حلال‌های فرار و مواد منفجره

با توجه موارد گفته شده، قابل حدس است که پمپ دیافراگمی با توجه به کاربردی مختلفی که دارد می‌تواند در صنایع مختلف مورد استفاده قرار بگیرد. صنایعی مانند:

• پتروشیمی
• غذا و دارو
• معدن
• آب و فاضلاب
• راه‌سازی
• چسب و رزین
• و…

بررسی جنس و متریال

در این قسمت قصد داریم تا شما را با جنس و متریال پمپ دیافراگمی آشنا کنیم. در تولید این پمپ ها از مواد مختلفی استفاده می‌شود و هر کدام از آنها استانداردهای مختلفی دارند. عموما جنس بدنه از مواد زیر است:

• پلی پروپیلن PP
• استنلس استیل SS
• آلومینیوم Al
• پلی وینیلیدین فلوراید PVDF 

از طرفی دیگر نیز جنس مخزن دیافراگمی نیز عموما از مواد زیر تشکیل می‌شود:

• مواد هایترل Hytrel
• وایتون Viton
• اتیلن پروپیلن دی ان مونومر EPDM
• نئوپرن Neoprene
• سنتوپرن Santoorene

این که از میان این موارد کدام می‌تواند برای شما مناسب باشد، به نوع و دمای سیال پمپ شونده بسنگی دارد.

آموزش نصب و راه اندازی پمپ دیافراگمی

در زمان نصب پمپهای دیافراگمی نکته‌ای که باید توجه ویژه‌ای به آن داشته باشید، نوع کانکشن ورودی و خروجی پمپ است. انواع مختلفی از این کانکشن‌ها مانند فلنجی و رزوه‌ای (NPT) وجود دارند که بسته به نیزا خود می‌توانید هر کدام را انتخاب کنید.

بسیاری از انواع پمپ دیافراگمی فشار قوی ضد آب بوده و می‌تواند به راحتی در داخل مخزن به شکل مستغرق نصب شوند. همچنین پمپ دیافراگمی بادی نیز می‌تواند همراستا یا بالاتر از سطح سیال نصب شوند.

لازم به ذکر است که پمپ وکیوم دیافراگمی به هواگیری نیازی نداشته و می‌تواند مکش مناسبی از عمق چند متری داشته باشد. در پایان اینکه این نوع پمپ ها فاقد الکنروموتور بوده و در نتیجه می‌توان آن را به راحتی آن را داخل باکس و مکان‌های بدون تهویه نیز نصب کرد.

جمع بندی نهایی

همانطور که توضیح دادیم، پمپ های دیافراگمی نوعی از پمپ های جابه‌جایی مثبت هستند که به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند؛ مانند:

• پمپ دیافراگمی بادی Pneumatic
• پمپ دیافراگمی الکتریکی Electrical
• پمپ دیافراگمی دستی Manual

تمام این پمپ ها می‌توانند در صنایع مختلفی مانند پتروشیمی ، رنگ و رزین، غذا و دارو… کاربرد داشته باشند.

ما با توضیح در مورد اینکه پمپ دیافراگم چیست و چه کاربردها و انواعی دارد و در نهایت چگونه می‌توان آن را نصب کرد، تلاش کردیم تا شما را به طور کامل با این ابزار آشنا کنیم. امیدوارم که مطالب گفته شده برای شما کامل و مفید بوده باشند و بتواند به تمامی سوالات شما پاسخ دهد. اگر در خصوص هر یک از مطالب گفته شده با مشکلی مواجه شدید با ما در قسمت کامنت به اشتراک بگذارید تا در سریع‌ترین زمان ممکن،‌ پاسخگوی شما باشیم.