پمپ آب از جمله کاربردی‌ترین تجهیزاتی است که امروزه در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار گرفته و کاربردهای متعددی دارد. پمپ‌ها می‌توانند بر اساس فاکتورهای متعددی دسته‌بندی شوند و از قدرت، سرعت و ظرفیت‌های مختلفی برخوردار باشند. یکی از کاربردهای اصلی و مهم پمپ آب، استفاده در صنعت کشاورزی است و از آن برای آبرسانی مزارع، تخلیه چاه‌ها و استخرها و … استفاده می‌شود.
پمپ آب همانند انواع تجهیزات دیگر ممکن است دچار ایرادات و اشکالات مختلفی شود که هواگیری از مهم‌ترین آن‌ها است. هوا گرفتن پمپ آب کشاورزی می‌تواند باعث افت عملکرد آن شده و در نهایت سیستم آبیاری کشاورزی دچار نقص شود. در ادامه مطلب از سایت پارس وکیوم به بررسی کامل علت هوا گرفتن پمپ آب کشاورزی و نحوه برطرف کردن آن پرداخته خواهد شد.
اهمیت و نقش پمپ آب در کشاورزی
برخلاف گذشته و با پیشرفت علوم و تکنولوژی‌های مختلف تمامی صنایع خصوصاً صنعت کشاورزی انقلاب و تحولات بزرگی را تجربه کرده است و امروزه ماشین‌آلات و تجهیزات مدرن باعث سهل و ساده‌تر شدن کشاورزی و افزایش راندمان آن شده‌اند. پمپ آب به کشاورزان اجازه می‌دهد که حجم وسیعی از آب را در مزارع خود جابجا کنند و از اسراف و مصرف بی‌رویه آب جلوگیری کنند.
از دیگر مزیت‌های استفاده از پمپ آب در صنعت کشاورزی افزایش سرعت آبیاری محصولات و صرفه‌جویی در زمان و انرژی کشاورزان است. هرچند که پمپ آب می‌تواند مزایا و فواید زیادی در کشاورزی داشته باشد اما گاهی می‌تواند دچار مشکل شده و چالش‌های متعددی برای کشاورزان ایجاد کند. علت هوا گرفتن پمپ آب کشاورزی می‌تواند متفاوت باشد اما به صورت کلی لازم است که هر 3 تا 6 ماه یکبار اقدام به هواگیری آن کرد تا عملکرد مناسبی داشته باشد.
مهم ترین دلایل هواگیری پمپ آب کشاورزی
هر کدام از انواع پمپ‌های هوا می‌توانند در طول زمان کار دچار ایرادات و معایبی همچون عدم مکش و پمپاژ، یکسره کار کردن، کم و زیاد شدن فشار آب، هواگرفتگی و … شوند و هر کدام از این مشکلات می‌توانند دلایل متعددی داشته باشد. از مهم‌ترین دلایل و عوامل هوا گرفتن پمپ‌های آب کشاورزی می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین دلایل هوا گرفتن پمپ آب، عدم هواگیری مناسب در زمان نصب آن است. به صورت کلی لازم است که نصب پمپ‌ها توسط افراد متخصص و ماهر انجام شود چرا که اگر نصب و هواگیری پمپ به درستی انجام نشود ممکن است مشکلات متعددی ایجاد شده و حتی منجر به سوختگی پمپ گردد.
- دیگر علت هوا گرفتن پمپ آب کشاورزی اتمام آب داخل مخزن پمپ است. زمانی که داخل مخزن پمپ، آب وجود نداشته باشد فضای آن پر از هوا شده و همین امر باعث می‌شود که پمپ دچار هواگرفتگی شود.
- یکی دیگر از دلایل اصلی هوا گرفتن پمپ آب عدم آب‌بندی مناسب لوله‌ها و اتصالات در سیستم لوله‌کشی و پمپ آب است. اگر هوا از درزها وارد سیستم شود، پمپ آب دچار هواگرفتگی شده و عملکرد آن مختل خواهد شد.
- از دیگر دلایل هوا گرفتن پمپ آب کشاورزی می‌توان به مواردی همچون خرابی واشر یا اورینگ پمپ آب، یخ‌زدگی پمپ آب، مشکل در اتصالات پمپ و یا تنظیم نبودن ارتفاع آن ، خرابی بوشن پمپ آب، شکستگی پوسته‌ی پمپ آب خانگی و … اشاره داشت.
اثرات هوا گرفتن پمپ آب کشاورزی
همان‌طور که گفته شد پمپ آب کشاورزی می‌تواند در اثر عواملی همچون نصب و هواگیری نامناسب، خالی بودن مخزن آب، عدم آب‌بندی مناسب لوله و اتصالات، شکستگی لوله و اتصالات و … می‌تواند دچار هواگیری شود و عملکرد و راندمان آن مختل شود. از جمله مهم‌ترین اثرات و نتایج هوا گرفتن پمپ آب می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
پایین آمدن راندمان پمپ آب
زمانی که پمپ آب دچار هواگیری شود، فشار آب داخل پمپ کاهش پیدا می‌کند و قادر نخواهد بود که آب مورد نیاز را با توان و قدرت کافی پمپاژ کند و در نهایت آبیاری محصولات و مزارع دچار مشکل می‌شود.
داغ شدن موتور پمپ
زمانی که پمپ آب دچار هواگیری شود، آب قادر نخواهد بود به خوبی وارد آن شود و همین امر باعث می‌شود که موتور بدون آب کار کند و در نهایت دمای آن افزایش پیدا می‌کند.
یکسره کار کردن و سوخته شدن
از دیگر اثرات هوا گرفتن پمپ آب می‌توان به یکسره کار کردن آن اشاره کرد که می‌تواند بعد از مدتی باعث داغ شدن بیش‌ازحد پمپ شده و در نهایت پمپ دچار سوختگی می‌شود.
دلایلی که نشان می‌دهد پمپ آب به هواگیری نیاز دارد
همان‌گونه که گفته شد دلایل و عوامل مختلفی می‌توانند باعث مشکل هوا گرفتن پمپ آب شوند. از جمله دلایل که نشان می‌دهد پمپ آب به هواگیری نیاز دارد می‌توان موارد زیر را عنوان کرد
- یکسره کار کردن پمپ آب و قطع نشدن آن.
- کار کردن پمپ زمانی که هیچ شیری باز نباشد.
- عدم مکش و پمپاژ مناسب آب در زمان کار کردن پمپ
- کار نکردن پمپ آب
- داشتن لرزش زیاد و سروصدای بالا
- داغ شدن بیش‌ازحد موتور پمپ
راه های جلوگیری از هوا گرفتن پمپ آب و نحوه رفع آن
زمانی که علت هوا گرفتن پمپ آب کشاورزی مشخص شود به راحتی می‌توان از بروز آن جلوگیری کرده و یا در صورت نیاز اقدام به هواگیری نمود. برای جلوگیری از هوا گرفتن پمپ آب و برطرف کردن آن می‌توان اقدامات مختلفی انجام داد که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر هستند:
- نصب دقیق و صحیح پمپ آب و هواگیری مناسب آن قبل از استفاده
- اطمینان از صحیح بودن اتصالات و لوله‌کشی‌های سیستم آبیاری
- آب‌بندی صحیح پمپ آب، لوله‌کشی‌ها و اتصالات آن
- بررسی و سرویس مستمر پمپ آب و برطرف کردن ایرادات و معایب آن و …
- برای برطرف کردن مشکل هوا گرفتن پمپ آب کشاورزی نیز می‌توان اقدامات زیر را انجام داد.
- در مرحله اول باید پمپ آب خاموش شده و جریان آب داخل آن قطع گردد.
- در مرحله دوم باید با استفاده از یک آچار، پیچ تعبیه شده بر روی پمپ آب را باز کرد. البته ممکن است پیچ هواگیری در پمپ‌های مختلف در جاهای مختلفی تعبیه شده باشد.
- در مرحله سوم باید آب را باز کرد و اجازه داد که جریان آب متصل شود
- بعد از وصل شدن جریان آب باید اجازه داد که مخزن پمپ کاملاً از آب پر شود. بعد از آنکه مخزن پمپ به صورت کامل پر شده باید پیچ هواگیری را بسته و آن را محکم کرد.
جمع‌بندی نهایی
پمپ آب می‌تواند کاربردهای متعددی در کشاورزی داشته باشد و حجم بالایی از آب را در زمان کوتاه‌تر و با سرعت بالاتر جابجا کند. مهم‌ترین علت هوا گرفتن پمپ آب کشاورزی شامل عدم هواگیری اولیه مناسب، عدم آب‌بندی اتصالات و لوله‌کشی‌ها، اتمام آب داخل مخزن و … هستند که اثراتی همچون پایین آمدن راندمان پمپ آب، داغ شدن موتور پمپ، یکسره کار کردن و سوخته شدن و … خواهد داشت. برای جلوگیری و برطرف کردن این مشکل باید اقداماتی همچون نصب صحیح، آب‌بندی مناسب، سرویس مستمر پمپ و … انجام داد.
