پمپ‌های خلأ به‌عنوان یکی از تجهیزات و ابزارهای مفید و کاربردی در صنایع و مشاغل مختلف شناخته می‌شوند که در حقیقت وظیفه حذف هوا از سیستم‌های بسته را بر عهده دارند. این دستگاه‌ها با کاهش دادن چگالی هوا در فضاهای محدود خلأ ایجاد می‌کنند. پمپ‌های وکیوم انواع مختلفی دارند و هر کدام از آن‌ها کاربردها و استفاده‌های متعددی دارند. قطعات پمپ وکیوم هر کدام دارای وظیفه خاصی هستند و کمک می‌کنند که دستگاه عملکرد و راندمان مناسبی داشته باشد. در حقیقت پمپ‌های وکیوم را می‌توان بر اساس فاکتورهایی مانند تعداد مراحل کار، سیستم خنک‌کنندگی، سیستم انتقال، سیستم جذب و … تقسیم‌بندی کرد و این پمپ می‌توانند به‌صورت تک‌مرحله‌ای یا دومرحله‌ای باشند و هر کدام کاربردهای مختلفی داشته باشند. در ادامه این مطلب از پارس وکیوم به بررسی کامل انواع قطعات پمپ وکیوم پرداخته خواهد شد.
پمپ خلا چیست؟
پمپ خلا در حقیقت به نوعی سیستم مکانیکی گفته می‌شود که قادر است فشار مایع داخلی را کاهش بدهد و برای حذف کردن هوای اضافی و عناصر دیگر به کار گرفته می‌شود. در اصل این پمپ‌ها می‌توانند یک فضای خلأ را به وجود بیاورند. پارامترها و فاکتورهایی همچون توان پمپ، نوع پمپ، سرعت پمپاژ و … می‌توانند در عملکرد و راندمان پمپ‌ها مؤثر باشند.
انواع قطعات پمپ وکیوم
همان‌طور که گفته شد امروزه می‌توان به انواع پمپ‌های خلأ دسترسی داشت که هر کدام از آن‌ها دارای ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی بوده و کاربردهای صنعتی، نیمه‌صنعتی و غیر صنعتی مختلفی دارند. اجزای پمپ‌های خلأ بر اساس مدل و نوع پمپ می‌تواند متفاوت باشد و هر کدام از آن‌ها دارای قطعات متفاوتی باشند. همان‌طور که گفته شد پمپ‌های وکیوم از نظر ساختار و کاربرد می‌توانند به دو دسته اصلی شامل پمپ‌های وکیوم آبی و پمپ‌های وکیوم روغنی تقسیم شوند و هر کدام از این پمپ‌ها اجزای مختلفی دارند.
قطعات پمپ وکیوم آبی
پمپ وکیوم آبی در حقیقت به نوعی از پمپ‌ها گفته می‌شود که برای ایجاد خلا و برای پایین آوردن دمای موتور پمپ از آب استفاده می‌کنند. این پمپ وکیوم دارای قطعات مختلفی است که مهم‌ترین آن‌ها شامل مواردی همچون محفظه‌ای برای سیلندر و پروانه متصل به موتور اصلی که باعث چرخیدن مایع به شکل حلقه‌ای می‌شود و فرآیند وکیوم سازی کامل می‌شود. پمپ‌های آبی دارای دو دریچه هستند که یک دریچه آن ورودی بوده که آب و هوا از آن وارد دستگاه شده و دریچه خروجی پمپ که در طرف دیگر پمپ قرار داشته و هوا را به سمت بیرون هدایت می‌کند. پمپ‌های آبی می‌توانند از نظر کوپلینگ به سه دسته End close، مگنت کوپلینگ و کوپله همراه کوپلینگ و تسمه تقسیم می‌شوند.
قطعات پمپ خلا روغنی
همان‌گونه که از نام آن‌ها پیدا است پمپ خلا روغنی به نوعی از پمپ‌ها گفته می‌شود که از روغن برای خنک کردن قطعات مختلف موتور استفاده می‌کند. این پمپ‌ها از نظر نحوه کارکرد می‌توانند به دو دسته اصلی پمپ‌های تک‌مرحله‌ای و پمپ‌های دومرحله‌ای تقسیم می‌شوند. در پمپ‌های وکیوم تک‌مرحله‌ای عملیات خلأ سازی همزمان با قطع شدن جریان برق قطع می‌شود اما در پمپ‌های دومرحله‌ای متوقف نمودن جریان برق باعث قطع شدن خلاسازی نخواهد شد و مکش همچنان ادامه خواهد داشت.
پمپ‌های خلأ روغنی شامل قطعات مختلفی هستند که مهم‌ترین آن‌ها شامل سیلندر، محفظه‌ای برای مکش، روتور، پره‌هایی برای وکیوم که به شکل لوبیایی بوده و در خلاف هم حرکت می‌کنند و در نهایت استاتور می‌باشند. پره‌های چرخنده در پمپ‌های وکیوم می‌توانند 4 عمل اصلی را بر عهده داشته باشند که شامل موارد زیر هستند:
- عمل انبساط در قسمت ورودی برای ایجاد مرحله مکش
- مرحله تجزیه
- مرحله تراکم
- مرحله خروج گاز
روتور چیست؟
یکی از مهم‌ترین قطعات پمپ وکیوم روتور است که با نام‌های دیگری همچون شفت یا آرماتور هم شناخته می‌شود. روتور در حقیقت بر روی شفت استاتور قرار می‌گیرد و از ورقه‌های نازک فولادی ساخته می‌شود و داخل آن هسته‌هایی از جنس آلومینیوم یا مس قرار دارد. کاربردی‌ترین نوع روتور روتور قفس سنجابی است که به علت ساختار محکم و ساده آن در 90 درصد پمپ‌های خلأ استفاده می‌شود. بین روتور و استاتور یک شکاف هوایی وجود دارد و القای مغناطیسی انرژی را از استاتور به روتور منتقل می‌کند و گشتاور تولید شده برای چرخیدن به روتور نیرو وارد می‌کند و باعث چرخش آن می‌شود.
استاتور چیست؟
استاتور به قسمت ثابت موتور و روتور پمپ خلأ گفته می‌شود و چند لایه فلزی ساخته شده و به شکل یک استوانه توخالی طراحی می‌شود. شیارهایی روی ورقه‌ها وجود داشته و سیم پیچ‌هایی درون این شیارها جاسازی می‌شوند که به هر کدام از آن‌ها کلاف گفته می‌شود و هر کلاف دارای هسته‌هایی در داخل خود است که یک مغناطیس تولید می‌کند و به‌صورت مستقیم به منبع انرژی وصل می‌شوند و یک میدان چرخنده ایجاد می‌کنند.
پیشنهاد مطالعه: همچنین شما برای آشنایی بیشتر با انوع پمپ می‌توانید مقاله انواع پمپ را که در ایم مورد نگاشته شده است را مطالعه کنید.
نحوه کار روتور و استاتور در پمپ خلأ
هنگامی‌که انرژی مورد نیاز به سیم‌پیچ‌های استاتور اعمال می‌شود بر اساس قانون آمپر، نیروی مغناطیسی چرخان تولید می‌شود و با گذشت زمان تغییر می‌کند. بر اساس قانون فارادی این میدان ولتاژ را بر روی کنداکتورهای میله‌ای در داخل هسته روتور القا می‌کند و باعث می‌شود که جریان میله‌های روتور برقرار گردد. جریان روتور همچنین در اطراف میله‌های یک میدان مغناطیسی ایجاد می‌کند و یک نیرو به کنداکتورهای درون میدان مغناطیسی اعمال می‌شود و این نیرو باعث چرخش روتور می‌گردد و در نهایت روتور باعث چرخش فن‌ها می‌شود و خلا نهایی ساخته خواهد شد.
جمع‌بندی نهایی
پمپ‌های وکیوم از جمله کاربردی‌ترین ابزارهایی هستند که دارای مصارف مختلف صنعتی و غیر صنعتی هستند و انواع مختلفی دارند. این پمپ‌ها در حقیقت با کاهش فشار مایع داخلی ایجاد خلأ می‌کنند. هر کدام از انواع قطعات پمپ وکیوم مانند روتور و استاتور دارای وظایف ویژه‌ای هستند و می‌توانند به عملکرد بهتر دستگاه کمک نمایند.
2 پاسخ
سلام و عرض ادب
قطعات پمپ مگنت شامل چه مواردی هستند؟
درود بر شما
شبیه پمپ سانتریفیوژ است فقط قسمت آب بند و شافت متفاوت است. شافت به دو بخش تقسیم می‌شود، شافت داخلی و شافت خارجی. که این شافت ها دارای مگنت هایی روی خود هستند.