پمپ‌ها از جمله تجهیزات بسیار کاربردی هستند که امروزه در صنایع و مشاغل متعددی استفاده شده و می‌توانند کاربردهای صنعتی، نیمه‌صنعتی و غیر صنعتی متعددی داشته باشند. پمپ‌ها می‌توانند بر اساس فاکتورهای مختلفی همچون میزان سرعت، میزان ظرفیت، میزان فشار، ابعاد و اندازه، نوع موتور، نحوه روغن پاشی، تعداد مراحل کار و … در دسته‌بندی‌های متفاوتی قرار داشته و هر کدام از ویژگی‌ها، مزیت‌ها و معایب منحصربه‌فردی برخوردار باشند. پمپ‌های پلیمری یکی از انواع پمپ‌های گریز از مرکز هستند که به دلیل مقاومت بالا در برابر مواد خورنده و اسیدها می‌توانند استفاده‌های متعددی داشته باشند. در ادامه این مطلب از پارس وکیوم به بررسی کامل پمپ پلیمری، مشخصات، ویژگی‌ها و کاربردهای آن پرداخته می‌شود.
پمپ پلیمری و مشخصات آن
پمپ‌های پلیمری که با نام پمپ ضد اسید نیز شناخته می‌شود یکی از انواع پمپ‌های سانتریفیوژی هستند که برای انتقال و پمپاژ سیالات خورنده و اسیدی استفاده می‌شوند. این پمپ‌ها به صورت مخصوص برای مواد شیمیایی قوی طراحی شده‌اند و می‌توانند با الکتروموتورهای تک فاز و سه فاز کوپله شوند. ورودی و خروجی این پمپ‌ها به صورت فلنجی و سر شیلنگی و قابل تغییر در ابعاد مختلفی در دسترس هستند. انتخاب نوع متریال ساختمان پمپ پلیمری با توجه به نوع سیالات قابل انتقال اهمیت بالایی دارد. پمپ پلیمری بسته به نوع، دما و کیفیت سیال عامل عمدتاً از موادی همچون PP,PVC,PE,PTFE,PVDF,GFP و یک روکش فلزی مستحکم ساخته می‌شود.
ویژگی‌ها و مزیت‌های پمپ پلیمری
پمپ‌های پلیمری همانند پمپ وکیوم و انواع پمپ‌های دیگر می‌توان از ویژگی‌ها و مزیت‌های متعددی برخوردار باشد و در صنایع و مشاغل مختلفی به کار برود. از مهم‌ترین ویژگی‌ها و مزیت‌های این پمپ‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- این پمپ‌ها از موادی همچون PP، PVC، PTFE و … ساخته می‌شوند به همین دلیل در برابر مواد شیمیایی و اسیدی مقاومت بسیار زیادی دارند.
- پمپ پلیمری قادر است سیالات اسیدی را با حجم و فشار مورد نیاز انتقال بدهد چرا که با مشخصات مختلفی تولید می‌شود و از تنوع بالایی برخوردار است.
- این پمپ‌ها از امنیت بالایی برخوردارند و معمولاً از سیستم‌های ایمنی الکتریکی، سیستم‌های حفاظت در برابر نشت و سیستم‌های خنک‌کننده مناسب بر اساس استانداردها برخوردارند.
- ماندگاری و طول عمر بالایی داشته و در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی مقاومت خوبی دارند
- هزینه‌های نگهداری و تعمیر کمی دارند و با توجه به نوع مواد به کار رفته در آنها وزن کمی داشته و حمل‌ونقل آنها نیز راحت است.
- این پمپ‌ها از قیمت مناسبی برخوردارند و نصب و جابجایی آنها نیز کار ساده‌ای است.
در کنار تمامی مزیت‌های گفته شده، پمپ‌های پلیمری می‌توانند معایب و ایرادتی نیز داشته باشند که مهم‌ترین آنها شامل مواردی همچون عدم کار کردن بدون سیال، داشتن هد پایین، عملکرد نامناسب در برابر گرما و فشار، عدم کاربرد برای انتقال سیالات ویسکوز و امکان ایجاد تغییر در ساختار فیزیکی سیالات قابل انتقال اشاره کرد.
انواع پمپ پلیمری
پمپ‌های پلیمری می‌توانند بر اساس فاکتورهای مختلفی تقسیم‌بندی شوند اما مهم‌ترین فاکتور برای تقسیم‌بندی آنها نوع سیالاتی است که انتقال داده می‌شوند و بر این اساس پمپ پلیمری می‌تواند به دو دسته اصلی پمپ‌های مگنتی و شفت دار تقسیم شوند.
- پمپ مگنتی نوعی پمپ گریز از مرکز است که برای اعمال نیروی محرکه به پروانه به جای شفت از نیروی مغناطیسی دائمی استفاده می‌کند و در آن دو حلقه به بیرون و درون پمپ متصل شده‌اند. با حرکت حلقه خارجی، نیروی مغناطیسی تولید شده منجر به حرکت حلقه داخلی متصل به پره شده و سیال انتقال داده می‌شود.
- پمپ شفت دار پلیمری که نیروی محرک لازم برای گردش پروانه را با استفاده از شفت تأمین کرده و در آن کیفیتی آب‌بند اهمیت بالایی دارد. این پمپ‌ها می‌توانند راندمان و عملکرد بهتری داشته باشند و در دبی و هدهای بالاتر استفاده شوند.
اجزا و کاربردهای پمپ پلیمری
پمپ‌های پلیمری همانند انواع پمپ‌های دیگر می‌توانند از قطعات و اجزای مختلفی ساخته شوند که مهم‌ترین آنها شامل محفظه (Casing)، پروانه (Impeller)، شافت (Shaft)، یاتاقان (Bearing) و آب‌بند (Seal) هستند. این پمپ‌ها به واسطه ویژگی‌ها و مزیت‌هایی که دارند می‌توانند در صنایع مختلفی کاربرد داشته باشند که رایج‌ترین آنها شامل مواردی همچون صنایع بهداشتی و آرایشی، صنایع رنگ، صنایع نساجی، آب و فاضلاب، حمل‌ونقل دریایی، تصفیه‌خانه‌ها، صنایع ذوب و ماشین‌کاری و … هستند. در حقیقت پمپ پلیمری می‌تواند برای مصارف اسید شویی (Etching)، پمپ پلیمری مبدل‌های حرارتی، پمپ پلیمری تصفیه آب، پمپ پلیمری آب دریا (Sea Water)، پمپ پلیمری اسید فسفریک، پمپ پلیمری اسید استیک (Acetic Acid)، پمپ پلیمری کاستیک سودا، پمپ پلیمری مایعات آبکاری، پمپ پلیمری مواد شوینده، پمپ پلیمری آب نمک، پمپ پلیمری مایع صابون، پمپ پلیمری کلروفریک، پمپ پلیمری اسید سولفوریک (H2SO4)، پمپ پلیمری اسید نیتریک (Nitric Acid) و … به کار بروند.
راهنمای انتخاب پمپ پلیمری
از آنجایی که پمپ‌های پلیمری برای انتقال و پمپاژ مواد خورنده و اسیدی که معمولاً خطرناک هستند، استفاده می‌شود حتماً باید در انتخاب آنها دقت بالایی داشت و پارامترها و نکات مختلفی را در نظر گرفت. از جمله مهم‌ترین فاکتورهای انتخاب پمپ‌های پلیمری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوع پمپ از نظر شفت داشتن یا مگنتی بودن
- نوع پلیمر استفاده شده در ساخت پمپ که باید بر اساس فاکتورهایی همچون سطح PH سیال، ناخالصی‌های سیال، قرار گرفتن سیال دو فازی (سیال و بخار آن)، وجود جریان آشفته، فشار سیال، دمای سیال، مدت زمان استفاده از دستگاه و … بررسی شود.
- بازه دمایی استفاده از پمپ
- میزان مقاومت پمپ در برابر سیالات
- برند و شرکت سازنده پمپ و کیفیت ساخت آن
- میزان هد، دبی و قدرت پمپ و …
قیمت پمپ‌های پلیمری نیز همانند انواع پمپ‌ها می‌تواند تحت تأثیر ویژگی‌ها و مشخصات پمپ، برند و شرکت سازنده، نوع پمپ، نرخ ارز و نوسانات آن، استانداردهای تولید و مدت زمان گارانتی و … باشد.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با انواع پمپ مقاله مربوط به آن را مطالعه کنید.
جمع‌بندی نهایی
پمپ پلیمری یکی از انواع پمپ‌های سانتریفیوژی است که از مواد مختلفی همچون پلی پروپیلن PP، پلی اتیلن PE، پی وی سی PVC، تفلون PTFE و کاینار PVDF تولید می‌شوند و از آنجایی که در برابر خوردگی، زنگ‌زدگی و سایش مقاومت بالایی دارد می‌تواند برای انتقال انواع مواد شیمیایی خورنده، اسیدها، حلال‌ها و … به کار برود. این پمپ در صنایع مختلفی همچون نساجی، آب و فاضلاب، تصفیه‌خانه‌ها، صنعت ذوب و ماشین‌کاری، رنگ و رزین، بهداشت و … کاربردهای متعددی دارد و در دو نوع مگنتی و شفت دار در دسترس قرار داد.
