کمپرسورهای تبرید، تجهیزات بسیار پرکاربردی هستند که قابلیت‌های منحصربه‌فرد و متعددی را در اختیار مشتریان قرار می‌دهند. عملکرد این تجهیزات که اساساً برای تراکم گاز طراحی می‌شوند، با وجود کمترین میزان مایع در مخزن‌شان، با اختلال شدید مواجه می‌شود. به عبارتی دیگر برگشت مایع مبرد به کمپرسور از جمله مهم‌ترین مشکلاتی است که می‌تواند باعث از کار افتادن کل سیستم شود. این اتفاق عموما دلایل متعددی دارد که در این مقاله قصد داریم به طور مفصل بررسی کنیم که چرا مبرد مایع به کمپرسور بر می گردد و پس از آن، راه‌های جلوگیری از این اتفاق را نیز باهم بررسی کنیم؛ با ما باشید.
بلوئر ارزن ، از آن دست برندهایی است که مورد استقبال مشتریان قرار گرفته و آن‌ها ترجیح می‌دهند از میان چندین برند مختلف موجود در بازار، خرید خود را از این برند انجام دهند. پارس وکیوم به عنوان نماینده aerzen در ایران، اورجینال‌ترین محصولات این برند را در اختیار شما قرار می‌دهند.
آنچه در این مقاله می‌خوانیم:
- علت برگشت مایع مبرد به کمپرسور
- مشكلات ايجاد شده در اثر برگشت مايع مبرد به کمپرسور
- علائم برگشت مبرد
- پیشگیری از برگشت مبرد مایع
- سخن پایانی
علت برگشت مایع مبرد به کمپرسور
دلایل برگشت مایع مبرد به کمپرسور چیست؟ همانطور که گفته شد برگشت مایع در کمپرسورهای تبرید، مشکلات و چالش‌هایی را موجب می‌شود که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به از کار افتاد کل سیستم اشاره کرد. در حقیقت در یک سیکل تبرید درست، ماده مبرد باید به شکل بخار از اواپراتور خارج شده و سپس وارد کمپرسور شود؛ اما اگر اواپراتور با اختلال مواجه شده و تمام ماده مبرد به گاز تبدیل نشود، در نهایت مقداری از مبرد به شکل مایع وارد کمپرسور شده و مشکلات مختلفی را ایجاد می‌کند. از جمله مهم‌ترین دلایل برگشت مایع مبرد به کمپرسور می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. مختل بودن عملکرد اواپراتور
اگر اواپراتور در سیستم‌های تبریدی، با مشکلاتی مانند موارد زیر مواجه شود، ماده مبرد زمان مناسبی برای انتقال حرارت ندارد و در نتیجه قسمتی از آن به شکل مایع باقی مانده و به کمپرسور برمی‌گردد:
- برف زدن
- معیوب بودن فن‌ها
- کثیف بودن فیلترهای هوا
- داشتن لوله موئین نامناسب
- و…
پیشنهاد مطالعه: تا چه اندازه با پمپ حرارتی آشنایی دارید؟ می‌دانید چه وظیفه‌ای برعهده دارد؟ پیشنهاد می‌کنیم فرصت مطالعه مقاله پمپ حرارتی چیست را از دست ندهید.
2. مشکل داشتن شیر انبساط
مشکل داشتن در شیر انبساط چگونه به برگشت مایع مبرد به کمپرسور منجر می‌شود؟ به طورکلی، شیر انبساط وظیفه دارد که سرعت ورود مایع مبرد به داخل اواپراتور را کنترل کند. اگر مشکلی برای این قطعه ایجاد شود، ممکن است باعث شود که مایع مبرد بیشتری به اواپراتور وارد شده و در نتیجه مایع به کمپرسور برسد.
از جمله مواردی که باعث ایجاد اختلال در شیر انبساط می‌شوند، عبارتند از:
- انتخاب و تنظیم نادرست شیر انبساط ترموستاتیکی
- باقی ماندن پلیسه و ذرات گردوغبار در شیر انبساط؛ در نتیجه شیر همیشه باز می‌ماند.
- عدم نصب اصولی محل بالب شیر انبساط؛ این موضوع باعث عدم تشخیص سوپرهیت شده و در نهایت سبب می‌شود که شیر انبساط، میزان بیشتری از مبرد را به سیکل تبرید ارسال کند.
3. مهاجرت ماده مبرد (Refrigerant Migration)
زمانی که سیستم خاموش باشد، کمپرسور از اواپراتور سردتر خواهد بود؛ در این حالت، احتمال ایجاد اختلاف فشار بین ماده مبرد و روغن کمپرسور بیشتر شده و در نتیجه مایع مبرد به طرف قسمت‌های کم فشارتر حرکت می‌کند. این اتفاق، باعث می‌شود که مبرد به کمپرسور برگردد. ازآنجایی که این مایع، وزنی بیشتر از روغن دارد، زیر روغن قرار می‌گیرد. با روشن شدن مجدد کمپرسور و افزایش دما، مایع تبخیر و به شکل ذرات ریز وارد روغن می‌شود؛ در نهایت نیز باعث می‌شود دستگاه از کار بیافتد.
در کنار دلایل گفته شده که علت‌های اصلی برگشت مایع مبرد به کمپرسور به شمار می‌روند، عوامل دیگری نیز به این اتفاق منجر می‌شوند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- عدم گردش آب در اواپراتور
- عدم جریان آب در اواپراتور آبی
- شارژ مبرد اضافی به سیستم
- عدم چرخش جریان هوا در اواپراتور
- انتخاب نادرست لوله مویی سیستم
- وجود گاز مبرد بیش از حد مجاز داخل سیستم تهویه مطبوع
- و…
پیشنهاد: قصد خرید پمپ خلا دارید؟ شما با انتخاب پارس وکیوم، می‌توانید بهترین و باکیفیت‌ترین پمپ وکیوم موجود در بازار را با قیمت مناسب دریافت کنید. همچنین اگر در هر یک از مراحل خرید، با مشکل مواجه شدید، می‌توانید با شماره 66801373-021 تماس بگیرید تا کارشناسان و متخصصان ما، به تمامی ابهامات و سوالات شما پاسخ دهند.
مشكلات ايجاد شده در اثر برگشت مايع مبرد به كارتر كمپرسور
در حقیقت زمانی که مایع مبرد به کمپرسور برمی‌گردد، تحت فشار قرار گرفته و باعث افزایش گرمای داخل سیلندر می‌شود. در نهایت نیز باعث افزایش فشار در کمپرسور شده و مشکلات متعددی ایجاد می‌کند. از مهم‌ترین مشكلات ايجاد شده در اثر برگشت مايع مبرد به كارتر كمپرسور می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اشباع شدن روغن و مبرد و جدا شدن دو سیال از همدیگر
- وجود بيش از اندازه مبرد در كارتر که باعث رقيق شدن روغن و از دست رفتن خواص آن می‌شود.
- قرار گرفتن مبرد زیر روغن به دلیل داشتن وزن کمتر و بالا آمدن سطح روغن و عدم تشخیص دقیق میزان روغن دستگاه
- پایین آمدن فشار و دمای کارتر در زمان استارت و در نتیجه تبخیر مبرد و ایجاد اغتشاش در روغن و در نهایت ایجاد مشکل در روغن کاری کمپرسور
علاوه بر موارد گفته شده، برگشت مايع مبرد به كارتر كمپرسور با افزایش فشار در سیستم، می‌تواند مشکلات متعدد دیگری را نیز شامل شود که عبارتند از:
- شکسته شدن میل‌لنگ
- سوختن سیم‌پیچ کمپرسور
- شکسته شدن پیستون‌ها و شاتون‌های کمپرسور
- لب پر شدن یا شکسته شدن سوپاپ‌های کمپرسور
- خط‌دار شدن میل‌لنگ و خوردگی شدید بوش‌های پمپ روغن
- و…
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با کاربردها و مزایای استفاده از فن حلزونی، می‌توانید از محتوای لینک مقابل استفاده کنید: فن حلزونی چیست ؟
علائم برگشت مایع مبرد به کمپرسور
زمانی که مایع مبرد به داخل کمپرسور برمی‌گردد، مشکلات و چالش‌های متعددی ایجاد می‌کند؛ اما اگر با علائم آن آشنایی داشته باشید، می‌توانید در زمان مناسب از بروز مشکلات و خسارت‌های بیشتر جلوگیری کنید. از جمله مهم‌ترین علائم این اتفاق می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
کاهش میزان روغن
در اصل قسمتی از روغنی که برای روان‌سازی قطعات مکانیکی استفاده می‌شود به وسیله ماده مبرد به حرکت درمی‌آید و همراه با این ماده وارد کمپرسور می‌شود. چنانچه مبرد به‌صورت مایع وارد کمپرسور شود روغن به درستی حرکت نکرده و قسمت زیادی از آن از دست می‌رود. در نتیجه این اتفاق نیز استهلاک قطعات مکانیکی دستگاه افزایش یافته و در دراز مدت از کار مي‌افتد.
«زمانی که مبرد به‌صورت مایع وارد سیلندر شود، جابجایی روغن موجود بر جداره‌ها را موجب شده و روان‌سازی قطعات به خوبی انجام نمی‌شود.»
-
کاهش راندمان سیستم
وقتی روغن وارد ماده مبرد می‌شود، چگالی آن افزایش می‌یابد. وقتی این ماده چگال وارد کمپرسور شود، باعث افزایش فشار بیش از اندازه آن نیز خواهد شد. در نهایت این افزایش فشار موجب می‌شود که کمپرسور انرژی بیشتری مصرف کرده و بازدهی سیستم کاهش پیدا کند.
«اگر روغن با ماده مبرد در طول چرخه همراه شود، مقداری از روغن بر روی سطح لوله‌ها و شیرها نشسته و راندمان سیستم را کاهش می‌دهد.»
-
کف کردن روغن
یکی دیگر از علائم برگشت مایع مبرد به کمپرسور ، کف کردن روغن است؛ زیرا در زمان شروع کار کمپرسور، فشار مخلوط مبرد و روغن ناگهان کاهش یافته و این موضوع باعث کاهش انحلال روغن در مبرد می‌شود. در نهایت نیز مبرد اضافی منبسط و تبخیر می‌شود. افزایش حجم ناگهانی مبرد باعث می‌شود مخلوط روغن و مبرد جوشیده و در نهایت روغن کف کند.
پیشنهاد: از دیگر محصولاتی که عموما مورد استقبال مشتریان ما قرار می‌گیرد، بلوئر هوا است. اگر شما هم قصد خرید این محصول را دارید، می‌توانید از طریق سایت ما اقدام کرده و یا با شماره 09226431108 تماس بگیرید.
پیشگیری از برگشت مبرد مایع به کمپرسور
همانطور که گفته شد برگشت مایع مبرد به کمپرسور می‌تواند مشکلات و چالش‌های متعددی به همراه داشته باشد و مهم‌ترین و شاخص‌ترین نشانه‌های این فرایند، کاهش میزان روغن موجود در سیستم، کاهش راندمان و عملکرد سیستم و در نهایت کف کردن روغن است. چنانچه هر کدام از علائم معرفی شده را در کمپرسورها مشاهده کردید، باید اقداماتی که در ادامه ذکر می‌کنیم را انجام دهید تا از این اتفاق جلوگیری کنید. از جمله مهم‌ترین راه های پیش گیری از برگشت مبرد مایع در سیستم تبرید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. شارژ کردن مقدار مبرد در حداقل مقدار لازم
اگر مایع مبرد بیش از مقدار مجاز در داخل کمپرسور وجود داشته باشد، باعث ایجاد مشکل برگشت شده و در نهایت به اجزای مختلف سیستم آسیب وارد می‌شود.
2. استفاده از سیکل Down Pump
استفاده از سیکل Down Pump در سیستم‌هایی که مقدار مبرد زیادی لازم دارند، ضروری است؛ زیرا در سیستم‌هایی که از این سیکل استفاده می‌کنند، ابتدا شیر برقی خط مایع بسته شده و سپس كمپرسور تمام مبرد موجود در اواپراتور را مکیده و به كاندنسر و ريسيور انتقال می‌دهد. با کاهش فشار داخل اواپراتور، كنترل فشار پائين كمپرسور قطع شده و چون در این حالت مبردي در داخل اواپراتور نيست، پس در حالت خاموش بودن كمپرسور، مهاجرت مبرد به كمپرسور انجام نمی‌شود.
3. استفاده از هيتر داخل كارتر
ممکن است که استفاده از سیکل Down Pump برای تعدادی از سیستم‌ها به دلیل شرایط کارکرد و یا نظر مشتریان مناسب نباشد؛ در این حالت می‌توان از هيتر داخل كارتر استفاده کرد. هیتر دمای روغن را در داخل کارتر بالاتر از سردترين قسمت سيستم نگه می‌دارد.
«توجه داشته باشید که هیتر فقط مایع مبرد در روغن را تبخیر کرده و نمی‌تواند مانعی برای برگشت مایع مبرد به کمپرسور باشد.»
پیشنهاد مطالعه: یکی از کاربردی‌ترین دستگاه‌هایی که در کارگاه‌های گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرد، فن سانترفیوژ است. بدون استفاده از این فن، بخش عظیمی از فعالیت صنایع با مشکل مواجه می‌شود. اهمیت این موضوع ما را برآن داشت تا در مقاله‌ای دیگر به تفصیل در مورد اینکه فن سانترفیوژ چیست صحبت کرده و به تمامی سوالات شما در این مورد پاسخ دهیم.
4. نصب مايع شكن در خط مكش Accumulator Suction
در سیستم‌هایی که احتمال برگشت مایع مبرد در آن‌ها زیاد است، حتما باید از مایع شکن استفاده شود؛ این دستگاه، یک مخزن ذخیره مبرد اضافی است که از ورود مایعات به کمپرسور جلوگیری می‌کند. به عنوان مثال در هیت پمپ‌ها در زمان تغییر نوع کارکرد از گرمایش به سرمایش و برعکس، احتمال برگشت مایع وجود دارد. شما با استفاده از مایع شکن می‌توانید از این اتفاق جلوگیری کنید.
5. جدا كننده روغن Separator Oil
بازگشت روغن به داخل کارتر که معمولا به دلیل طراحی اشتباه صورت می‌گیرد، نمی‌تواند با استفاده از جداکننده روغن حل شود و این جداکننده تنها در برخی مواقع می‌تواند نقش کمک کننده داشته باشد. به عنوان نمونه در سیستم‌های دمـاي پـائين و يـا اواپراتورهـای Flooded برگـشت روغن به كارتر بستگي به سيكل ديفراست با گـاز داغ دارد. در این سیستم‌ها وجود جداکننده روغن می‌تواند کمک ویژه‌ای به برگشت روغن در سيكل كاری معمولی کند.
جمع‌بندی نهایی
یکی از مهم‌ترین ایراداتی که می‌تواند در سیستم‌های تبریدی مشکلات و چالش‌های متعددی ایجاد کند، برگشت مایع مبرد به کمپرسور است که در اثر عوامل مختلفی همچون مختل بودن عملکرد اواپراتور، مشکل داشتن شیر انبساط، مهاجرت ماده مبرد و… ایجاد می‌شود. در این مقاله تلاش کردیم شما را با دلایل، عوارض و راه‌های جلوگیری از این اتفاق آشنا کنیم.
امیدواریم که مطالب گفته شده برای شما مفید بوده و به تمامی سوالات شما پاسخ داده باشد. چنانچه در مورد هر یک از مطالب گفته شده با سوالی مواجه شدید و یا موضوعی وجود داشت که تمایل داشتید در مورد آن‌ها بیشتر بدانید، با ما در قسمت کامنت به اشتراک بگذارید تا در سریع‌ترین زمان ممکن، به آن‌ها پاسخ دهیم.
یک پاسخ
باسلام ودرود
بله اکثرا در این اتفاق مشكل اصلی از برگشت مبرد مايع به کمپرسور است.