انواع و کاربردهای پمپ وکیوم یا پمپ خلا

تولیدکنندگان حوزه فناوری همواره به دنبال ارائه محصولاتی نوین هستند تا فرایندهای صنعتی را تا حد امکان آسان‌تر کنند. پمپ وکیوم یکی از تجهیزات کارآمد در صنایع امروزی به شمار می‌رود که طیف گسترده‌ای از کارها را به ساده‌ترین شکل ممکن به انجام می‌رساند. این فناوری تا جایی پیشرفت داشته است که هم‌اکنون نمی‌توان بسیاری از کارها مانند صنعت خودرو، داروسازی و حتی سیستم فاضلاب را بدون آن تصور کرد. در این مطلب از پارس واکیوم قصد داریم که انواع پمپ وکیوم را مرور کرده و کاربردهای آن در کسب و کارهای مختلف را بررسی کنیم.

آنچه در این مقاله میخوانید:

• تعریف پمپ خلا
• کارکرد پمپ وکیوم
• انواع پمپ خلا
• کاربردخای پمپ وکیوم
• مزایای پمپ وکیوم

پمپ وکیوم یا پمپ خلاء چیست؟

پمپ خلا یک نوع سیستم مکانیکی است که فشار مایع داخلی را کاهش داده و اغلب برای حذف هوای اضافی و عناصر دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. به صورت کلی، این دستگاه یک فضای خلاء را در داخل یک مخزن مشخص شده به وجود می‌آورد. پمپ های وکیوم به انواع مختلفی طبقه‌بندی می‌شوند و در فرایندهای مختلف صنعتی و خانگی به کار گرفته می‌شوند. راندمان آن‌ها عمدتا به پارامترهای مختلف مانند سرعت پمپاژ و توان دستگاه بستگی دارد. برخی از تولیدکنندگان ظرفیت پمپ را بر اساس ظرفیت مکش و قابلیت تولید خلاء در جیوه محاسبه می‌کنند.

نحوه کارکرد پمپ وکیوم

عملکرد پمپ وکیوم به این صورت است که از طریق مکش هوا را از سیستم بسته حذف می‌کند تا به تدریج چگالی هوا در فضای محدود شده کاهش یابد و یک خلاء به وجود بیاید. این دستگاه هوا را در یک سیستم بسته فشرده کرده و انرژی مکانیکی و محوری آن به توان حرکتی تغییر پیدا می‌کند. بدین ترتیب، سطح نیروی داخلی در حجم ذخیره شده کمتر از محیط خارجی می‌شود. مقدار انرژی تولید شده عمدتا به حجم گاز بستگی دارد. در این فرایند، هوا حذف شده و فشار در داخل و خارج از مخزن متفاوت خواهد بود.

انواع پمپ وکیوم

در حال حاضر، انواع زیادی از پمپ‌ های وکیوم بسته به نوع کار و میزان توان مورد استفاده ساخته می‌شوند. در ادامه چهار نوع رایج پمپ وکیوم را خواهیم دید.

پمپ وکیوم با پره چرخان

پمپ های چرخان بیشتر در صنایع خودروسازی و هوافضا محبوبیت دارند. مدل‌های مختلف این دستگاه با ظرفیت بسیار بالا هم تولید می‌شوند و نیازهای مختلف را به خوبی برطرف می‌سازد. قدرت این دستگاه‌ها ممکن است که از ۱.۵ تا ۱۰ اسب بخار متغیر باشد و معمولا همراه با سوپاپ جک و موتور درایو مستقیم عرضه می‌شوند. اولین پمپ خلا پره چرخان در سال ۱۸۷۴ توسط چارلز بارنز ثبت شد. دستگاه فوق شامل یک روتور (پروانه) دایره‌ای است که در یک حفره بزرگ و گرد حرکت می‌کند و فضاهای پروانه توسط حرکت مداوم شکل می‌گیرند.

پیشنهاد مطالعه: یکی از رایج ترین پمپ ها، پمپ وکیوم بکر است که بسیار کاربردی و مناسب است.

پمپ وکیوم متناوب

پمپ متناوب یکی از قدیمی‌ترین و قابل اعتمادترین فناوری‌ها در این صنعت به شمار می‌آید. امروزه این پمپ‌ها در انواع مختلفی ساخته می‌شوند و برای صنایع زیادی کاربرد دارند که در میان آن‌ها می‌توان به صنایع شیمیایی، پتروشیمی، دارویی و آرایشی اشاره کرد. پمپ خلا متناوب دارای بازدهی ۹۰ درصد است و از دوام بسیار بالایی برخوردار است. این دستگاه‌ها اغلب برای کارهای فشار بالا و جریان کم مانند برش جت آب ایده‌آل هستند.

پمپ وکیوم خشک

پمپ وکیوم خشک به دلیل استحکام و کارایی خود در صنایع بسته‌بندی، چاپ، کار با چوب و مدیریت فاضلاب به کار می‌رود. عملکرد مداوم این دستگاه‌ها قابل توجه بوده و در حین سر و صدای بسیار کم، ایمنی زیادی را ارائه می‌دهند. پمپ وکیوم خشک از دو روتور یا پروانه استفاده می‌کند که در فضاهای مخالف هم می‌چرخند و هیچ تماسی با هم ندارند. اگر به دنبال یک پمپ باکیفیت و بهینه هستید، این پمپ‌ها می‌توانند انتخاب مناسبی باشند.

پیشنهاد مطالعه: ما یک مقاله در مورد پمپ وکیوم کولر گازی پرداختیم که می توانید آن را مطالعه کنید.

پمپ رینگ مایع

پمپ خلا رینگ مایع را می‌توان در بخش‌های مختلفی مانند تولید کاغذ، پالایش نفت یا پردازش خاک کشاورزی مورد استفاده قرار داد. این دستگاه‌ها همچنین در کارخانجات برای خارج کردن گاز اضافی از ژنراتورهای توربین بخار یا حذف آب از ماشین آلات تولید کاغذ کاربرد دارند. دوام و طول عمر این پمپ تاحدودی به دلیل مایع به کار گرفته شده در آن‌ها است که میزان تعمیر و نگهداری آن‌ها در طول زمان را به حداقل می‌رساند.

پیشنهاد مطالعه: یکی از پرکاربرترین پمپ ها در صنعت پزشکی پمپ وکیوم آزمایشگاهی است.

کاربردهای پمپ وکیوم

برخی از کاربردهای اصلی پمپ وکیوم عبارت‌اند از:

• کاربرد پمپ خلاء در صنایع پتروشیمی

بازیافت گاز، بازیافت نفت، جمع‌آوری گاز، تثبیت نفت خام، تقطیر نفت خام، فشرده‌سازی اگزوز، بازیافت گاز دمی، تولید پلی استر، تولید PVC، فشرده‌سازی چرخه‌ای گاز، بسته‌بندی و تولید کلر مایع، فیلتراسیون، انتقال مواد مختلف و غیره.

• کاربرد پمپ خلاء در صنعت برق

بازیافت گاز، تشخیص نشت، خشک کردن مواد، فیلتر روغن، آزمایش مواد، خلاء کندانسور، جذب آب، گوگرد زدایی گاز دودکش، حمل خاکستر بادی و غیره.

• کاربردهای پمپ خلا در صنعت داروسازی

خشک کردن مواد دارویی، تقطیر و تنظیم غلظت، گاز زدایی، تبلور و تبخیر، پر کردن یا انتقال مواد، بازیافت مواد شیمیایی، ضد عفونی و غیره.

• کاربردهای پمپ خلا در تولید خمیر و کاغذ.

خشک کردن و جذب رطوبت مواد، سیستم گازگیری آب، کمپرسور جعبه، مکش آب، جذب و رول انتقال، پرس خلاء و غیره.

• کاربردهای پمپ خلاء در صنعت خودرو.

خنک‌کننده عملیات حرارتی، رسوب زدایی قطعات، ایجاد خلاء کاتدی، تولید قطعات، آزمایش قطعات مختلف، آزمایش رباتیک (جرثقیل جابجایی)، تهویه مطبوع و غیره.

• کاربرد پمپ خلاء در صنایع نیمه رسانای الکترونیکی

لوله‌های الکترونیکی و ساخت لوله‌های نیمه هادی، نوردهی، دستگاه اچ، تجزیه و تولید مجدد مواد، حکاکی با پرتو یونی، حکاکی پلاسما، لمینت، سوراخ پلاگین و غیره.

• کاربرد پمپ خلا در حوزه حفاظت از محیط زیست

تصفیه فاضلاب، فشرده‌سازی بیوگاز، افزودن آب خلاء، اکسیداسیون مخزن لجن، تهویه حوضچه ماهی، بازیابی گازهای زائد (گاز بیولوژیکی)، بازیابی بیوگاز (گاز بیولوژیکی)، دفع زباله.

• کاربردهای پمپ خلا در صنایع غذایی و آشامیدنی.

خشک کردن مواد، تقطیر، تنظیم غلظت، گاز پراکندگی، بسته‌بندی خلاء، خشک کردن قطعات و مواد یخ زده و غیره.

• کاربرد پمپ خلاء در صنایع مبتنی بر چوب

نگه داشتن و انتقال مواد، خشک کردن چوب، محافظت از چوب، اشباع چوب با افزودنی‌های مختلف.

مزایای کلیدی پمپ وکیوم

همانطور که قبلا به آن اشاره کردیم، ویژگی‌های مختلف پمپ های وکیوم باعث شده است که استفاده از آن‌ها در انواع صنایع بسیار کارآمد باشد. برخی از مزایای این دستگاه‌ها بدین صورت هستند:

• عملکرد کاملا قابل اعتماد
• نگهداری آسان
• ساختار ساده و در عین حال بسیار کاربردی
• پردازش آسان
• طراحی فشرده
• ساییدگی کم به دلیل عدم اصطکاک فلزات با یکدیگر
• عملکرد پایدار و یکنواخت
• سر و صدای پایین
• قیمت مناسب